هدی بانکی - بخش سلامت تبیان
مغز زنان

استروژن، اولین هورمونی است که یک دختر را به یک خانم بزرگسال تبدیل می کند و به این دوره بلوغ گفته می شود. بعد از این مرحله از زندگی یک خانم، استروژن به تنظیم کلسترول، کنترل خلق و خو و محافظت از سلامت استخوان ها و .... کمک می نماید.

این هورمون در تخمدان ها تولید می شود که منبع اصلی استروژن در بدن خانم ها می باشد. غدد فوق کلیوی که بالای کلیه ها واقع شده اند نیز استروژن تولید می کنند، اما به مقادیر بسیار کمتر. استروژن توسط جریان خون در سراسر بدن حرکت می کند و یک عامل تعدیل کننده در بسیاری از نواحی بدن محسوب می گردد.

فیتواستروژن ها جایگزین خوبی برای هورمون واقعی استروژن هستند و در کاهش علائم مربوط به یائسگی یا افت استروژن بسیار عالی عمل می کنند

بدن یک زن سه نوع هورمون استروژن متفاوت تولید می کند: استردیول که هورمون غالب در سال های سنین بارداری است، استریول که در مراحل گوناگون بارداری تولید می شود و استرون که هورمونی استروئیدی است و بعد از دوره ماهیانه یا بعد از توقف سیکل قاعدگی تولید می شود.

زمانبدی تولید استروژن به سیکل قاعدگی یک زن بستگی دارد

میزان استروژن در نیمه اول سیکل قاعدگی بیشترین است و بعد از دوره تخمک گذاری ناگهان افت می کند. در طول باقی روزهای ماه، میزان استروژن تدریجا افزایش یافته و سپس کاهش می یابد.

اختلالات استروژنی

پزشکان متخصص در این مورد کاملا توافق دارند که میزان استروژن تاثیر بسیار قدرتمندی بر خلق و خوی یک زن و سلامت هیجانی او دارد. این حقیقت دارد که زنان در سال های تولید استروژن شان، نسبت به مردان و همچنین نسبت به زنان بعد از سال های یائسگی، بیشتر در معرض افسردگی و اضطراب هستند. شرایط خاص روحی و خلقی تنها در این دوره برای زنان روی می دهد که احتمال تجربه ی فرسودگی های مربوط به احساس و هیجان را در این دوره از زندگی شان بالا می برد.

استروژن در بسیاری از بیماری ها نیز نقش دارد که شامل: سندرم پیش از قاعدگی، اختلال پیش از قاعدگی، افسردگی پس از زایمان، افسردگی یائسگی و افسردگی پس از یائسگی می شود.

اگر سطح استروژن طبیعی نباشد، علائمی متعددی می تواند بروز کند. در اینجا شش علامتی که نشان می دهد میزان استروژن تان پایین است را برایتان می گوییم:

گرگرفتگی و تعریق شبانه
- نوسانات خلقی
- خشکی پوست
- کم خوابی یا بدخوابی
قاعدگی های نامنظم 
کاهش میل جنسی

علامت دیگری که مهم است و باید آن را مدنظر داشت، " میگرن قاعدگی " نام دارد. یک سردرد شدید که به دلیل افت استروژن، پیش از شروع سیکل روی می دهد.

بالا بردن استروژن پایین

بر خلاف باور رایج، برای ایجاد تعادل در میزان استروژن می توان اقداماتی انجام داد.

کاهش مصرف قند

مصرف زیاد قند و شیرینی می تواند تعادل استروژن را برهم بزند. کاهش مصرف قند و شکر در تغذیه کار سختی نیست. راه حل ایده آل این است که مصرف کربوهیدرات های ساده را کم کنید و به جایش غلات سبوس دار بیشتر میل کنید.

ورزش منظم

باور داشته باشید یا نه، ورزش منظم می تواند در تنظیم هورمونی موثر باشد. ورزش متوسط یا سبک برای داشتن تعادل هورمونی کمک بسیار خوبی است و احتمال ابتلا به سرطان سینه را نیز کاهش می دهد.

ترک سیگار

همه می دانیم که دلایل زیادی برای ترک سیگار وجود دارد، اما یک دلیل دیگر هم اینکه سیگار کشیدن مانع عملکرد مناسبسیستم غدد درون ریز می شود، در نتیجه استروژن به سختی تولید خواهد شد.

نوشیدن قهوه

ثابت شده زنانی که بیشتر از دو فنجان در روز قهوه می نوشند، نسبت به بقیه، استروژن بیشتری دارند. ولی در نوشیدن قهوه افراط نکنید، دو فنجان کافیست. برای کاهش عوارض، از نوع ارگانیک قهوه استفاده کنید.

مصرف فیتواستروژن

قوی ترین درمان استروژن پایین، مصرف فیتواستروژن یا استروژن گیاهی است. فیتواستروژن ها جایگزین خوبی برای هورمون واقعی استروژن هستند و در کاهش علائم مربوط به یائسگی یا افت استروژن بسیار عالی عمل می کنند.

روغن بزرک، میوه ها ( زردآلو، برگه آلو)، گیاهان ( شیرین بیان، آویشن، مریم گلی)، بنشن ( لوبیا چیتی، نخودسبز)، سبزیجات ( بروکلی، گل کلم) و غلات سبوس دار نمونه هایی از منابع غذایی این فیتواستروژن ها هستند.


تبیان